ವಿವೇಕಾನಂದ ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕದ 'ಅದ್ಭುತ'ಗಾಥೆ - ಭಾಗ ೪

ಸಬ್ ಕೆ ಸಾಥ್ , ಸಬ್ ಕಾ ಸಾಥ್ :

1970ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2ರ ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕದ ವಿದ್ಯುಕ್ತ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಾದ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ನಂತರ "ಏಕನಾಥಜಿ, ಇಷ್ಟೊಂದು ದೊಡ್ಡ ಚಮತ್ಕಾರವನ್ನು ಮಾಡಿ ತೋರಿಸಿದ ಬಳಿಕ ಈಗ ನಿಮಗೇನನ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ?" ಎಂದು ಕೇಳಿದ್ದಕ್ಕೆ "ಈ ಚಮತ್ಕಾರವನ್ನು ನಾನು ಮಾಡಿದ್ದಲ್ಲ. ಭಾರತದ ಆ ಜಾಗೃತ ಚೇತನವೇ ಮಾಡಿ ತೋರಿಸಿದ್ದು. ನೋಡಲಿಕ್ಕೇನೋ ಅದು ಮೂರ್ಛಿತಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿದ್ದಂತಿದ್ದರೂ ಒಳಗಿಂದೊಳಗೆ ಅದು ಸಶಕ್ತವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಜೀವಂತವಾಗಿಯೂ ಇದೆ. ಈಗ ನಾನು ಕಳೆದ 7 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ಜೀವನದತ್ತ ನೋಡಿದರೆ ಸ್ವತಃ ನನಗೇ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ, ಯಾವ ಮಹಾಶಕ್ತಿಯು ನನ್ನನ್ನು ಅದರ ಕೈಗೊಂಬೆಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ಈ ಮಹತ್ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಮಾಡಿಸಿತು ಎಂದು. ನನಗಂತೂ ಸಂಘದ ಕಾರ್ಯದ ಹೊರತಾಗಿ ಬೇರ್ಯಾವ ಅನ್ಯಪದ್ದತಿಯಿಂದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಸಿದ ಅನುಭವವಿಲ್ಲ. ನಿರ್ಮಾಣಕಲೆ, ವಾಸ್ತುಕಲೆ, ಪ್ರಚಾರಕಲೆ, ಇತ್ಯಾದಿಗಳೆಲ್ಲೆಲ್ಲ ಸ್ವಲ್ಪವೂ ಜ್ಞಾನ ಇದ್ದಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ 7 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೊ ಅದೃಶ್ಯ ಶಕ್ತಿಯು ನನ್ನನ್ನು ಕುಣಿಸುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು, ನಾನೂ ಕುಣಿಯುತ್ತಲೇ ಇದ್ದೆ"  ಎಂದರು. 

ಶಿಲಾ ಸ್ಮಾರಕದ ಆರ್ಥಿಕ ಬಜೆಟ್ ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಸಮಿತಿಯ 40000 ರುಪಾಯಿಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಾ ಬಂದು 1 ಕೋಟಿ 35 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಹಂತಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ನಿಂತಿತು . ಈ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಧನರಾಶಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿಸುವುದು ಸುಲಭದ ಕೆಲಸವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. 1965ರ ಭಾರತ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಯುಧ್ಧ ಹಾಗು ರುಪಾಯಿಯ ಅಪಮೌಲ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ದೇಶವು ಗಂಭೀರವಾದ ಅರ್ಥಿಕ ಸಂಕಷ್ಟ ಎದುರಿಸುತ್ತಿತ್ತು.  ಎಷ್ಟೋ ಬಾರಿ ಹಣದ ಅಭಾವದಿಂದ ಕೆಲಸಗಾರರಿಗೆ ಅಲ್ಪವೇತನವನ್ನೂ ಕೊಡಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಕೆಲಸಗಾರರನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲೂ ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೇನೋ ಎಂದು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅನಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಏಕನಾಥಜಿಯವರ ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ಸಾಧನೆ ಮತ್ತು ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕದಿಂದ ಸ್ಫುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮ ಚೇತನದಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ 'ನಾವು ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದವರನ್ನು ಊರಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದ್ದೇವೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ತಕ್ಕ ಮಟ್ಟದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಬಹುದು. ತಾವು ಇಲ್ಲೀಗ ನಮ್ಮ ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬುವಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿದರೆ ಸಾಕು, ನಾವಿಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾ ಇರುತ್ತೇವೆ, ತಮ್ಮ ಬಳಿ ಹಣ ಬಂದ ನಂತರ ಕೊಟ್ಟರೆ ಸಾಕು ' ಎಂದು ಸ್ವತಃ ಕೆಲಸಗಾರೇ ಏಕನಾಥರ ಬಳಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದರಂತೆ!

ಧನಸಂಗ್ರಹ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಏಕನಾಥರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯಜ್ಞವನ್ನಾಗಿ ರೂಪಿಸಿದರು. ಅವರು ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕ ಸಮಿತಿಗಳನ್ನು ಸಂಘಟಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದರು. ತನ್ಮೂಲಕ ಈ ಸಮಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಯಾ ರಾಜ್ಯಗಳ ಎಲ್ಲಾ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದರು. ತಮಿಳ್ನಾಡಿನ ರಾಜ್ಯ ಸಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ದ್ರಾವಿಡ ಮುನ್ನೇತ್ರ ಕಜಗಂ ಮುಖಂಡರಾದ ಸಿ.ಎನ್.ಅಣ್ಣಾದೊರೈ ಸೇರಿದ್ದರೆ, ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಮುಖಂಡರಾದ ಕಲ್ಯಾಣ ಸುಂದರಂ, ಜ್ಯೋತಿಬಸು, ವಾಸವ ಪುನೈಯಾರಂತಹವರೆಲ್ಲ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಏಕನಾಥರು ಈ ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಕನಿಷ್ಠ 1 ಲಕ್ಷವನ್ನಾದರೂ ನೀಡಲು ಎಲ್ಲ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸಿದ್ದರು. ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್, ಸಿಕ್ಕಿಂನಂತಹ ಸಣ್ಣ ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಜಮ್ಮು-ಕಾಶ್ಮೀರದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಶೇಖ್ ಅಬ್ದುಲ್ಲಾರಿಂದಲೂ ಅವರು ಈ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಮುಖಂಡರಾದ ಎಸ್.ಕೆ.ಪಾಟಿಲ್ ರನ್ನು ಮಾಡಿದರೆ, ಚಂದ್ರಭಾನು ಗುಪ್ತರನ್ನು ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶದ ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನಾಗಿಸಿದರು.

ರಾಜ್ಯ ಹಾಗು ಜಿಲ್ಲಾ ಸಮಿತಿಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಏಕನಾಥರು ಭಾರತದ ಬಾಹ್ಯ ವೈವಿಧ್ಯತೆ, ವಿಖಂಡಿತ ರಾಜನೀತಿಯ ಗರ್ಭದಲ್ಲಡಗಿರುವ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಐಕ್ಯತೆ ಹಾಗು ಧರ್ಮನಿಷ್ಠೆಗಳ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರವನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಧನಸಂಗ್ರಹಕ್ಕಾಗಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಏಕನಾಥರು ಉದ್ಯಮಿಗಳ ಸಹಾಯವನ್ನೂ ಪಡೆದರು. ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲು ಅವರು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಉದ್ಯಮಿಯಾದ ಜುಗಲ್ ಕಿಶೋರರೆದುರು ತಮ್ಮ ಹಸ್ತವನ್ನು ಚಾಚಿ ಅವರಿಂದ 1 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನಿತ್ತರು. ಏಕನಾಥರಂತಹ ಓರ್ವ ಅಪರಿಚಿತ, ಸಾಧಾರಣ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಈ ಬೃಹತ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿಯಾರೇ ಎಂಬ ವಿಶ್ವಾಸ ಆ ಉದ್ಯಮಿಗೆ ಮೂಡಲೇ ಇಲ್ಲ. ಅದರಿಂದಾಗಿ ಏಕನಾಥರು ಬಹಳವಾಗಿ ಕೇಳಿಕೊಂಡ ನಂತರ 50 ಸಾವಿರ ಮಾತ್ರ ಮೊದಲಿಗೆ ಕೊಟ್ಟು ಆ ನಂತರ ಇನ್ನುಳಿದ 50 ಸಾವಿರವನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು.

ಏಕನಾಥರು ಈ ಧನಸಂಗ್ರಹ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಬರೇ ಕೇವಲ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ, ಉದ್ಯಮಿಗಳಿಗಷ್ಟೇ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸದೆ ಈ ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇಶದಲ್ಲಿನ ಜನ-ಮನಗಳನ್ನು ಬೆಸೆಯಲು ಯೋಜನೆ ಹಾಕಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಇದನ್ನೊಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಯತ್ನದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಕ್ಕೆ ಸಾಬೀತು ಪಡಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದುದರಿಂದ ಜನರ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಧನ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಸಂಘದ ವಿಶಾಲ ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ವರ್ಗವು ತಮ್ಮೆಲ್ಲಾ ಶಕ್ತಿ, ಆಸಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಈ ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿತು. ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು 1, 2 ರೂಪಾಯಿಗಳ ಕೂಪನ್ ಗಳ ಮೂಲಕ ಧನಸಂಗ್ರಹ ಮಾಡಲು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮಾಡಿತ್ತು. 1966ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ 25ಕ್ಕೆ ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯ ಸಮಿತಿಯು ನಾಲ್ಕೂವರೆ ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಚೆಕ್ಕನ್ನು ನೀಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಏಕನಾಥರ ಆರ್ಥಿಕ ಹೊರೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿತ್ತು. ಈ ಕೂಪನ್ ಗಳನ್ನು ಸ್ಮೃತಿ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿ ಜಾಗೃತೆಯಿಂದ ಕಾಪಾಡಬೇಕೆಂಬ ಭಾವನೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತವಾಗುವಷ್ಟು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಏಕನಾಥರು ರೂಪುಗೊಳಿಸಿದ್ದರು. ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹವಾದ 1 ಕೋಟಿ 35 ಲಕ್ಷದ ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತದ ಧನರಾಶಿಯಲ್ಲಿ 85 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿಗಳು ಈ ಕೂಪನ್ ಗಳಿಂದಲೇ ಸಂಗ್ರಹ ವಾದದ್ದು! ಇಡೀ ದೇಶದಲ್ಲಿನ  30 ಲಕ್ಷ ಜನ ಈ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಾಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದರು.

ವಿರೋಧಗಳಿಗೆ ಸೋಲು :

ಒಂದೆಡೆ ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣದ ಕಾರ್ಯ ಮುಂದುವರೆದಿದ್ದರೆ ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ರಾಜನೀತಿ ಕ್ಷೇತ್ರವಾದ ಹಾಗೂ ಜಾತಿವಾದದ ಮಡುವಿನಲ್ಲಿ ಕುಸಿಯತೊಡಗಿತ್ತು. ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಉತ್ತರ ಹಾಗು ದಕ್ಷಿಣದ ವಿವಾದವು ಕಾವೇರಲಾರಂಭಿಸಿತ್ತು. ಕ್ಷೇತ್ರದವರು ಈ ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ-ದಕ್ಷಿಣ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ವಿವಾದವನ್ನಾರಂಭಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ತಮಿಳ್ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದೇಕೆ ? ಹಾಗು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ವಂದನೀಯ ಸಂತರಾದ ತಿರುವಳ್ಳುವರ್ ರವರ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಯಾಕೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ? ಎನ್ನುವುದೇ ಅವರ ಗಲಾಟೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು. ಈ ಕ್ಷೇತ್ರೀಯ ಆಂದೋಲನದಿಂದ ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕ ಸಮಿತಿಯ ಆಗಿನ ತಮಿಳ್ನಾಡುವಾಸಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದ ರಾಜನ್ ಕೂಡ ಪ್ರಭಾವಿತರಾದರು. ಆಗ ಅವರು ಆ ಶಿಲೆಯ ಮೇಲೆ ವಿವೇಕಾನಂದರೊಂದಿಗೆ ತಿರುವಳ್ಳುವರ್ ರವರ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನೂ ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಸಮಿತಿಗೆ ಒತ್ತಡ ಹೇರಿದರು. ಆಗ ಏಕನಾಥರಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಧರ್ಮ ಸಂಕಟವೊಂದು ಎದುರಾಯಿತು. ಅವರು ಒಂದು ಕಡೆ ರಾಜನ್ ರವರ ರಾಜೀನಾಮೆಯನ್ನು ತಡೆದರು. ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ದ್ರಾ.ಮು.ಕ ಮುಖಂಡರಾದ ಕರುಣಾನಿಧಿಯವರನ್ನು ಶಿಲೆಯ ಹತ್ತಿರ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋದರು. ಕರುಣಾನಿಧಿಯವರಲ್ಲಿ ಕಲಾಕಾರನ ದೃಷ್ಟಿ ಇತ್ತು. ಈ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಲೇ ಅವರು ಶಿಲೆಯ ಮೇಲೆ ಎರಡು ಮಹಾಪುರುಷರ ಪ್ರತಿಮೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ಅಸಂಭವ ಎಂದರು. ಹೀಗಾಗಿ ತಿರುವಳ್ಳುವರ್ ರವರ ಪ್ರತಿಮೆ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ಸ್ಥಳವನ್ನು ಹುಡುಕಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನಿತ್ತರು.

1967ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸನ್ನು ಸೋಲಿಸಿ ದ್ರಾ.ಮು.ಕ ಪಕ್ಷವು ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. ಈ ಪಕ್ಷದ ಮೊದಲ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಅಣ್ಣಾದೊರೈರವರ ಮೃತ್ಯುವಿನ ನಂತರ ಕರುಣಾನಿಧಿಯವರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳಾದರು ಹಾಗೂ ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ 1970ರ ಸೆ.3 ರಂದು ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕದ ಔಪಚಾರಿಕ ಉದ್ಘಾಟನಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಅವರೇ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ವಹಿಸಿದ್ದರು. ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯ ಮುಗಿದ ನಂತರ ಅವರದನ್ನು ನೋಡಲೆಂದು ಬಂದಾಗ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ನೋಡಿದೊಡನೆ ಗದ್ಗದಿತರಾಗಿ 'ನನ್ನ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಈ ಶಿಲ್ಪಕಲೆಯ ಇಂತಹ ಭವ್ಯ ಕೃತಿಯು ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದು ನನಗೆ ತಿಳಿದೇ ಇರಲಿಲ್ಲ' ಎಂದು ನುಡಿದರು. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ  'ನಾನು ಈ ವೇದಿಕೆಯಿಂದಲೇ ಹೇಳ ಬಯಸುವುದೇನೆಂದರೆ ನಾನು, ನಮ್ಮ ಪಕ್ಷ ಹಾಗು ನನ್ನ ಸರ್ಕಾರವು ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರ ಜೀವನಾದರ್ಶಗಳಿಗೆ ಪೂರ್ಣ ರೀತಿಯಿಂದ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ' ಎಂದೂ ನುಡಿದಿದ್ದರು.

(ಹಿಂದಿನ ಭಾಗ)

ವಿವೇಕಾನಂದ ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕದ 'ಅದ್ಭುತ'ಗಾಥೆ - ಭಾಗ ೩

ವಿವೇಕಾನಂದ ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕದ 'ಅದ್ಭುತ'ಗಾಥೆ - ಭಾಗ ೩

ಏಕನಾಥಜಿ : ಕಲ್ಪನೆ ಮತ್ತು ಯಥಾರ್ಥ 

323 ಸಾಂಸದರ ಹಸ್ತಾಕ್ಷರಗಳು ಹಾಗು ನೆಹರೂರವರ ಹೇಳಿಕೆಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾದ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರವರು 1964ರ ಫೆಬ್ರವರಿ 5ರಂದು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದ ಸ್ಮಾರಕಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಿಗೆ ನೀಡಿದೆ ಆದರೆ ಈ ಪ್ರತಿಮೆಯು ಸಣ್ಣ ಆಕಾರದ್ದಾಗಿದ್ದು ಒಂದು ಸುರಕ್ಷಿತವಾದ ಬೇಲಿಯೊಳಗೆ ಇರುವಂತದ್ದಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ತನ್ನ ಕೆಲವು ಬಾತ್ಮೀದಾರರಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು. ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರವರ ಈ ಹೇಳಿಕೆಯು ಮರುದಿನ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು. ಆದರೆ ಏಕನಾಥರು ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರವರ ಹಟದ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಅರಿತಿದ್ದರು. ಹೀಗಾಗಿ ಅವರು ಬಹಳ ವಿನಮ್ರತೆಯೊಂದಿಗೆ ಫೆಬ್ರವರಿ 13ರಂದು ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರವರನ್ನು ಖುದ್ದಾಗಿ ಭೇಟಿಯಾಗಿ ಶಿಲೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿಮೆ ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಕೃತಜ್ಞತೆ ಅರ್ಪಿಸಿದರು.

ಆದರೆ ಸ್ಮಾರಕದ ಸ್ವರೂಪ ಹಾಗು ಆಕಾರದ ಬಗೆಗೆ ಏಕನಾಥರು ಹಾಗು ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರವರ ಕಲ್ಪನೆಯ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಆಕಾಶ-ಪಾತಾಳದ ಅಂತರವಿತ್ತು. ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರವರು 15x15 ಅಡಿ ಆಕಾರದ ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿದ್ದರೆ ಏಕನಾಥರ ಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲಿ ಭವ್ಯವಾದ, ವಿಶಾಲವಾದ ಚಿತ್ರ ಮನೆಮಾಡಿತ್ತು. ಸರ್ಕಾರದ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲದೆ ತಮ್ಮ ಕಲ್ಪನೆಯು ಸಾಕಾರಗೊಳ್ಳುವಂತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಏಕನಾಥರು ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರೊಡನೆ ಬಹಳ ಧೈರ್ಯ, ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯಿಂದಲೇ ವ್ಯವಹರಿಸಿದರು. ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮಿಬ್ಬರ ನಡುವಿನ ಕಲ್ಪನೆಗಳ ಭಿನ್ನತೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲೇ ಇಲ್ಲ. ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಬಗ್ಗೆ ಶ್ರಧ್ಧೆ, ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮಿಬ್ಬರ ನಡುವಿನ ಏಕಾಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನೇ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರೆದುರು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ತನ್ನ ಈ ಚತುರತೆಯಿಂದ ಏಕನಾಥರು ಸ್ಮಾರಕದ ಬಗೆಗಿನ  ತಮ್ಮ ಕಲ್ಪನಾ ಚಿತ್ರದ ಸಾಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರವರ ಅನುಮತಿ ಪಡೆಯುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯತ್ನಶೀಲರಾದರು. 

'ನಾವು ಯಾಕೆ ಈ ದೇಶದ ಪಾರಂಪರಿಕ ಶಿಲ್ಪಿಗಳ ಮೂಲಕ ಸ್ಮಾರಕದ ರೂಪುರೇಷೆಯನ್ನು ತಯಾರಿಸಬಾರದು ಹಾಗು ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ದೇಶದ ಐದಾರು ಪ್ರಮುಖರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಪಡೆಯಬಾರದು?' ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯೊಂದನ್ನು ಏಕನಾಥರು ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂ ಮುಂದಿಟ್ಟಾಗ 'ಅಂತಹ ಪ್ರಮುಖರು ಯಾರಾಗಬಹುದು?' ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದರು. ಆ ಕೂಡಲೇ ಏಕನಾಥರು ಪ್ರಧಾನಿ  ಪಂಡಿತ್ ನೆಹರೂ, ಗೃಹಮಂತ್ರಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಜಿ, ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮಂತ್ರಿ ಮಹಮ್ಮದ್ ಕರೀಂ ಛಾಗ್ಲಾ, ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಮಿಶನ್ ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ವಾಮಿ ಮಾಧವಾನಂದರು ಹಾಗು ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಂಚಿ ಕಾಮಕೋಟಿಪೀಠದ ಪರಮಾಚಾರ್ಯರಾದ ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಸರಸ್ವತಿಯವರ ಹೆಸರನ್ನೂ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದರು. ಪರಮಾಚಾರ್ಯರ ಬಗ್ಗೆ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರವರು ಅಗಾಧ ಶ್ರಧ್ಧೆ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆಂಬುದನ್ನು ಏಕನಾಥರು ಅರಿತಿದ್ದರು. ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರವರು ಆನಂದಿತರಾಗಿ "ಸರಿ, ನೀವು ಸ್ಮಾರಕದ ಕರಡು ನಕಾಶೆಯನ್ನು ತಯಾರಿಸಿ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಪರಮಾಚಾರ್ಯರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವೇನೆಂಬುದನ್ನು ನನಗೆ ತಿಳಿಸಿ " ಎಂದರಂತೆ. ಏಕನಾಥರು ಕೂಡಲೇ ಪರಮಾಚಾರ್ಯರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. ಅವರು ಸಹ ಸ್ಮಾರಕದ ಬಗೆಗೆ ಬಹಳ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು ಹಾಗೂ ಏಕನಾಥರ ಮುಖೇನ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಪರಂಪರಾಗತ ಶೈಲಿಯ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿಯಾದ ಎಸ್.ಕೆ.ಆಚಾರಿಯವರನ್ನು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೇ ಕೂರಿಸಿಕೊಂಡು ಸ್ಮಾರಕದ ರೂಪುರೇಷೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿದರು ಹಾಗು ಅವಶ್ಯವಾದ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನೂ ನೀಡಿದರು. ಪರಮಾಚಾರ್ಯರಿಂದ ಸ್ವೀಕೃತವಾದ ಕರಡು ಚಿತ್ರವನ್ನು ನೋಡಲು ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂ ಉತ್ಸುಕರಾದರು. ಏಕನಾಥರು ಅವರಿಗೆ ಚಿತ್ರವನ್ನೇನೋ ತೋರಿಸಿದರು ಆದರೆ ಅದರ ಗಾತ್ರ, ಆಕಾರದ ಉಲ್ಲೇಖ ಮಾಡದೇ ಜಾಗೃತೆ ವಹಿಸಿದ್ದರು. 

ಈ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಸರ್ಕಾರದ ಕಡೆಯಿಂದ ಎದುರಾಗಲಿದ್ದ ವಿರೋಧವನ್ನು ಪರಾಜಯಗೊಳಿಸುವಂತಹ ಕೊನೆಯ ಹಂತವನ್ನೂ ಏಕನಾಥರು ಪಾರುಗೊಳಿಸಿಯಾಗಿತ್ತು. ಸ್ಮಾರಕದ ಆಕಾರವು ಅವಿರತವಾಗಿ ವಿಸ್ತಾರಗೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಇತ್ತು. ಸಭಾಮಂಟಪದೊಂದಿಗೇ  ದೇವಿಯ ಚರಣಗಳ ಮೇಲೆ ಶ್ರೀಪಾದ ಮಂಟಪ ಹಾಗು ಶಿಲೆಯ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಆಳವಾದ ಹೊಂಡದಲ್ಲಿ 'ಓಂ' ಪ್ರತಿಮೆಯೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ಧ್ಯಾನಮಂಟಪವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಂತಹ ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಏಕನಾಥರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮೂಡಲಾರಂಭಿಸಿದ್ದುವು. ಅದಕ್ಕೆ ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಅನುಮತಿಯನ್ನೂ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. 

ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ 1963ರ ಆಗಸ್ಟ್ 11 ರಿಂದ ವಿವೇಕಾನಂದ ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕ ಸಮಿತಿಯ ಸಂಘಟನಾ ಮಂತ್ರಿಸ್ಥಾನವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತಾ 1964ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ವರೆಗೂ ಒಂದು ವರ್ಷ ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಸರಕಾರೀ ಅನುಮತಿಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲಿಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಕಳೆದುಹೋಯಿತು. ಆದರೆ ಈಗಿನ ಸ್ಮಾರಕದ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಸರ್ಕಾರದ ಅನುಮತಿಗಳಿಸುವ ಕಾರ್ಯವು ಅಂತಿಮ ಹಂತದ ತನಕ ಸಾಗಿತ್ತು. ಇಡೀ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ ಒಮ್ಮೆಗೇ ಪ್ರಸ್ತುತ ಪಡಿಸಿ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಬೆಚ್ಚಿಸದೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇಲ್ಲಿ ಭಾವುಕತೆಯ ಒಘಕ್ಕಿಂತ ಏಕನಾಥರ ಪ್ರಗಲ್ಭವಾದ ಚತುರತೆ ಹಾಗು ಕುಶಲ ರಣನೀತಿಯ ಪ್ರಭಾವವೇ ಅಧಿಕವಾಗಿತ್ತು . 

ಕುಶಲ ಸಂಘಟಕ ಹಾಗು ಪ್ರಾಯೋಜಕ 

ಏಕನಾಥರ ಪ್ರತಿಭೆ, ಕಲ್ಪನಾ ಶಕ್ತಿ, ಯೋಜನಾ ಕೌಶಲ್ಯ, ಸಾಧನ ಸಂಗ್ರಹದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ, ಒಂದು ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣದ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಜಾಗೃತಿ ಹಾಗು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಐಕ್ಯತೆಯ ದೇಶವ್ಯಾಪಿ ಆಂದೋಲನವನ್ನಾಗಿಸುವಂತಹ ಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಬೆಳಕಿಗೆ ತಂದಿತು. ಏಕನಾಥರು ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಜೀವನದ ಗುರಿ ಮತ್ತು ಆದರ್ಶಗಳಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಇಡೀ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಸಂಘದ ವಿಶಾಲ ಸಂಘಟನೆಯು ಈ ಮಹತ್ಕಾರ್ಯದ ಬೆನ್ನೆಲುಬಾಗಿ ನಿಂತಿತ್ತು.  ವಿವೇಕಾನಂದರ ಬಗ್ಗೆ ದೇಶದ ಜನಮಾನಸದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಿಸಿದ್ದ ಶ್ರದ್ಧಾ - ಭಕ್ತಿಗಳನ್ನು, ಅನೇಕ ಪಂಗಡಗಳಲ್ಲಿ, ಪಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಹಂಚಿಹೋಗಿದ್ದ ನೇತೃತ್ವಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ಕಡೆ ಪ್ರವಹಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಯಾವ ಒಂದು ಅಪೂರ್ವ ಕಲ್ಪನಾ ಶಕ್ತಿ, ಯೋಜನಾ ಚಾತುರ್ಯ, ಸಂಘಟನಾ ಕೌಶಲ್ಯದ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇತ್ತೋ ಅದನ್ನು ನಿಯತಿಯು ಏಕನಾಥರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಪಡಿಸಿತ್ತು. ಅವರು ಒಂದೇ ಬಾರಿ ಅನೇಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ ಹುಡುಕತೊಡಗಿದರು. ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕದ ಅಂತಿಮ ಚಿತ್ರಣ ಹೇಗಿರಬೇಕು, ಮಂಟಪಗಳು ಹೇಗಿರಬೇಕು, ಎಲ್ಲಿರಬೇಕು, ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ಯಾವ ಯಾವ ತರಹದ ಕಲ್ಲುಗಳು, ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ಯಾವ ಯಾವ ಬಣ್ಣಗಳು, ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿಂದ ಏನೇನನ್ನು ತರಬೇಕು, ತಲುಪಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ಕೆಲಸಗಾರರ ಅವಶ್ಯಕತೆ-ಪೂರೈಕೆ, ಅವರಿಗೆ ಕುಡಿಯುವ ನೀರು-ಆಹಾರ, ಕೆತ್ತನೆಗಾರರ ಪೂರೈಕೆ, ತಜ್ಞರ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಮುಂತಾದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ವಿಷಯಕ್ಕೂ ಮೊದಲೇ ಯೋಜನೆ, ಕಾರ್ಯರೂಪದ ವಿಧಾನ ಎಲ್ಲವೂ ತಯಾರಾಗಿತ್ತು. ಇವೆಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಈ ಸಮಯಬದ್ಧ ವಿಶಾಲ ಯಜ್ಞವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಮೂಲಗಳಿಗಾಗಿ ಹುಡುಕಾಟದೊಂದಿಗೇ ಈ ಶೋಧ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಜಾಗೃತಿ ಹಾಗು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏಕತೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತಾಯಗೊಳಿಸುವುದೇ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಶ್ನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಬಂಡೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಾರ್ಯಶಾಲೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಿದರು . ವಿವೇಕಾನಂದಪುರಂ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ವಿಶಾಲ ಪರಿಸರಕ್ಕಾಗಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ನಿಗದಿಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದರು.

ವಿವೇಕಾನಂದ ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕದ 'ಅದ್ಭುತ'ಗಾಥೆ - ಭಾಗ ೨

( ಮುಂದುವರೆಯುದು... )

ವಿವೇಕಾನಂದ ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕದ 'ಅದ್ಭುತ'ಗಾಥೆ - ಭಾಗ ೨

ರಾಮಕೃಷ್ಣಮಿಶನ್ ನ ಆಶೀರ್ವಾದದೊಂದಿಗೆ ಏಕನಾಥರು ಮದ್ರಾಸನ್ನು ತಲುಪಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಈ ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಫೈಲುಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಅವರು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದಾಗ ಅವರಿಗೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂ ಅವರ ವಿರೋಧದ ಮುಖ್ಯ ಎಳೆಯೊಂದು ದೊರೆಯಿತು. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಚಿವರಾದ ಶ್ರೀ ಹುಮಾಯೂನ್ ಕಬೀರ್ ಆ ಶಿಲೆಯ ಮೇಲೆ ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣದ ಬಗ್ಗೆ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸಿದ್ದರು. ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣದಿಂದ ಆ ಕ್ಷೇತ್ರದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸೌಂದರ್ಯಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಾಗಿತ್ತು. ಕಬೀರರ ಈ ವಾದವನ್ನು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ನೆಹರೂರವರು ಶಿಲೆಯ ಮೇಲೆ ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಆಧಾರವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂ ಅವರ ತರ್ಕವಾಗಿತ್ತು. ಇನ್ನೀಗ ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ತಮಿಳುನಾಡು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಅನುಮತಿ ಪಡೆಯುವುದು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ ಹಾಗು ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಮೊದಲು ಹುಮಾಯೂನ್ ಕಬೀರರಿಂದ ಎದುರಾಗಿರುವ ವಿರೋಧವನ್ನು ನಿರ್ಮೂಲ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಏಕನಾಥರು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಂಡರು. ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಆಮೂಲಾಗ್ರವಾಗಿ ಅಭ್ಯಸಿಸಿದ ನಂತರ ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕ ಸಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಯಾರಾದರೊಬ್ಬರು ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಪದಗ್ರಹಣ ಮಾಡಿದ ಹೊರತು ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಗಳ ವಿರೋಧವನ್ನು ಇತ್ಯರ್ಥಗೊಳಿಸಲಾಗದೆಂದು ಏಕನಾಥರಿಗೆ ಧೃಢವಾಯಿತು. ಇದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಅವರು ಪೂರ್ವರಚಿತ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ಕೊಂಚವೂ ಬದಲಿಸದೆ 1963ರ ಆಗಸ್ಟ್ 13ರಂದು 'ಅಖಿಲ ಭಾರತೀಯ ವಿವೇಕಾನಂದ ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕ ಸಮಿತಿ'ಯ ಪ್ರಥಮ ಸಂಘಟನಮಂತ್ರಿ ಪದವಿಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದರು. 

ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಲೆಯ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪರಿಸರದ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿದ ನಂತರ ಏಕನಾಥರು ಕಬೀರರ ಭೇಟಿಗೆ ಸಮಯವನ್ನು ಕೇಳಿಕೊಂಡರೂ ಕಬೀರರು ಅವಕಾಶ ನೀಡಲೇ ಇಲ್ಲ. ಕೋಲ್ಕತ್ತಾಗೆ ಮರಳಿದ ಏಕನಾಥರು ಅಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮಿ ಮಾಧವಾನಂದ ಹಾಗೂ ಅನ್ಯ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಪರಾಮರ್ಶಿಸಿದರು. ಇವರ ಸಹಾಯದಿಂದ ಕೊಲ್ಕತ್ತಾದ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಪಾದಕರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಕಬೀರರೇ ಪ್ರಮುಖ ಮುಖ್ಯ ತಡೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆಂಬುದು ಅವರೆಲ್ಲರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಾಗಿತ್ತು . 

ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮಿಜಿಯವರ ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಇಡೀ ಬಂಗಾಳವೇ ಉತ್ಸುಕವಾಗಿತ್ತು. ಬಂಗಾಳವೇ ಕಬೀರರ ಸ್ವಂತ ರಾಜಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಹೀಗಾಗಿ ಪ್ರಪ್ರಥಮವಾಗಿ ಕಬೀರರ ವಿರೋಧವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಲೇಬೇಕಿತ್ತು . ವೈಯಕ್ತಿಕ ಭೇಟಿಗಳ ಬಳಿಕ ಅನುಕೂಲಕರ ಮನಃಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿಕೊಂಡು ಕೊಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಏಕನಾಥರು ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಠಿಯನ್ನು ಕರೆದು ಹುಮಾಯೂನ್ ಕಬೀರರ 'ವಿರೋಧಿಪಾತ್ರ'ವನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ತೆರೆದಿಟ್ಟರು. ಮರುದಿನ ಎಲ್ಲ ವಾರ್ತಾಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಸುದ್ದಿಯಾಗಿ ವ್ಯಾಪಕ ವಿರೋಧವು ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಪ್ರವಾಹದೋಪಾದಿಯ ಈ ಪ್ರಚಾರದಿಂದಾಗಿ ಕಬೀರರು ಅಪ್ರತಿಭರಾದರು. ಅವರು ಏಕನಾಥರನ್ನು ದಿಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ಭೇಟಿಯಾಗುವಂತೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ಏಕನಾಥರೂ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಸುಧೀರ್ಘವಾದ ವಾರ್ತಾಲಾಪದ ನಂತರ ಕಬೀರರನ್ನು ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣದ ವಿರೋಧದಿಂದ ವಿಮುಖರನ್ನಾಗಿಸುವಲ್ಲಿ ಏಕನಾಥರು ಸಫಲರಾದರು! ಈ ಭೇಟಿಯ ನಂತರ ಏಕನಾಥರು ಕಬೀರರೊಂದಿಗೆ ನಡೆದ ಮೌಖಿಕ ವಾರ್ತಾಲಾಪವನ್ನು ಅಕ್ಷರಶಃ ಲಿಪಿಬಧ್ಧವಾಗಿಸಿ ಆ ಕೂಡಲೇ ಕಬೀರರಿಗೆ ಕಾಣಿಕೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದುದು ಈ ಭೇಟಿಯ ವಿಶೇಷತೆ. ಏಕನಾಥಜಿಯವರ ಅಸಾಧಾರಣ ಸ್ಮರಣ ಶಕ್ತಿ ಯನ್ನು ನೋಡಿ ಕಬೀರರು ಬಹಳ ಆಶ್ಚರ್ಯಚಕಿತರಾದರು.

  

ಹುಮಾಯೂನ್ ಕಬೀರರ ವಿರೋಧವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿದ ನಂತರ ಏಕನಾಥರು ಪಂಡಿತ್ ನೆಹರೂರವರ ಅನುಮತಿ ಪಡೆಯಲಿಕ್ಕಾಗಿ ಉಪಾಯ ಹುಡುಕತೊಡಗಿದರು. ನೆಹರೂರವರ ಅನುಮತಿ ಇಲ್ಲದೆ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರವರ ಅನುಮತಿ ಪಡೆಯುವುದು ಅಸಂಭವವೇ ಆಗಿತ್ತು. ನೆಹರೂರವರ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ, ಚರ್ಚ್ ವಿರೋಧದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯು ಮೂಲಭೂತವಾದಂದೆದ್ದಾಗಿತ್ತು. ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಕ್ತಿಗತವಾಗಿ ಶ್ರದ್ಧಾ ಭಾವವನ್ನೂ ಹೊಂದಿದ್ದೂ ನೆಹರೂರವರ ಹಿಂದುತ್ವ ವಿರೋಧೀ ನೀತಿಯು ಜಗಜ್ಜಾಹೀರಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ಸ್ಮಾರಕ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಗೆ ನೀಡಿ ತಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಮೂಲಭೂತವಾದಿ ಎಂಬ ಮೊಹರೊತ್ತಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಿದ್ಧರಿರಲಿಲ್ಲ. ಕೆಲವು ದಿನಗಳಲ್ಲೇ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂ ಜೊತೆ ನೆಹರೂರವರ ಭೇಟಿಯಾಗುವುದಿತ್ತು. ಅವರ ಕೇವಲ ಒಂದು ಶಬ್ದವೇ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರನ್ನು ತಮ್ಮೆಡೆಗೆ ಸೆಳೆಯಲು ಸಾಕಿತ್ತು. ಆದರೆ ನೆಹರೂರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುವುದು ಹೇಗೆ? ಈಗ ಏಕನಾಥರ ದೃಷ್ಟಿ ಲಾಲ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ಶಾಸ್ತ್ರಿಯವರತ್ತ ಹೋಯಿತು. ಶಾಸ್ತ್ರಿಯವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. ಶಾಸ್ತ್ರಿಯವರು ಕೂಡ "ನನ್ನ ದೇಹದ ಗಾತ್ರ ಚಿಕ್ಕದು, ನಾನು ನನ್ನದೇ ಆದ ಗತಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಗು ನನ್ನದೇ ಆದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ ಸಹಕರಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದರಂತೆ. ಕೆಲ ದಿನಗಳ ನಿರೀಕ್ಷೆಯ ನಂತರ ಏಕನಾಥರು ಕೆಲವು ಜನ ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯರ ಹಸ್ತಾಕ್ಷರಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿತ ಮನವಿಯನ್ನು ನೆಹರೂರವರಿಗೆ ತಲುಪಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದರೆ ಆಗ ಶಾಸ್ತ್ರಿಯವರ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಬಹುದೇ ಎಂದು ಶಾಸ್ತ್ರಿಯವರನ್ನು ಕೇಳಿದ್ದಕ್ಕೆ ಹೀಗೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ಮುಂದಿನ ಹಾದಿ ಸುಗಮವಾಗುವುದೆಂದು ಲಾಲ್ ಬಹದ್ದೂರರು ಉತ್ತರಿಸಿದರು.

ಸಂಸತ್ ಅಧಿವೇಶನ ಆರಂಭವಾದೊಡನೆ ಏಕನಾಥರು ದಿಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ತಳವೂರಿದರು. ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸಾಂಸದರನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಎಲ್ಲ ಪಕ್ಷಗಳ, ಎಲ್ಲ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳ ಸಾಂಸದರು ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರಲ್ಲಿ ಶ್ರದ್ಧೆ ಹೊಂದಿದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ಏಕನಾಥರಿಗೆ ತಿಳಿಯಿತು. ಈ ಅನುಕೂಲಕರ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದಾಗಿ 1963ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ 24, 25 ಮತ್ತು 26 ಕೇವಲ ಈ ಮೂರು ದಿನಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಏಕನಾಥರು ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕದ ಪರವಾಗಿ 323 ಸಾಂಸದರ ಹಸ್ತಾಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು .  

ಸಮಾಜವಾದಿ ಸಾಂಸದರ ಹಸ್ತಾಕ್ಷರ ಪಡೆಯಲು ಡಾ.ರಾಮ ಮನೋಹರ ಲೋಹಿಯಾ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರೆ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷದ ಸಾಂಸದರ ಹಸ್ತಾಕ್ಷರ ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿ ರೇಣುಚಕ್ರವರ್ತಿಯವರೇ ಸ್ವತಃ ಮೊದಲಿಗರಾದರು. ಈ ವಿಜ್ಞಾಪನೆಯಲ್ಲಿ ಬರೀ ರಾಜ್ಯಗಳ, ಪಕ್ಷಗಳ, ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಮುಸ್ಲಿಂ ಹಾಗೂ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಸಾಂಸದರ ಹಸ್ತಾಕ್ಷರಗಳೂ ಇದ್ದವು. ಈ ಹಸ್ತಾಕ್ಷರಗಳೊಂದಿಗೆ ಏಕನಾಥರು ಶಾಸ್ತ್ರೀಜಿ ಯವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ ಅದನ್ನು ನೋಡಿ ಅವರು ಚಕಿತರಾದರು. ಏಕನಾಥರಂತಹ ರಾಜಕೀಯೇತರ ಅಪ್ರಸಿಧ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬರು ಇಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅದ್ಭುತ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಾಂಸದರ ಹಸ್ತಾಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದು ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗಿತ್ತು . 

ಪ್ರತ್ಯುತ್ತರವಾಗಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಜಿಯವರು 'ಈಗಿನ್ನು ನೀವು ನಿಶ್ಚಿಂತರಾಗಿರಿ. ಮುಂದಿನ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ನಾನು ಮಾಡುತ್ತೇನೆ' ಎಂದರು. ಶಾಸ್ತ್ರೀಜಿಯವರ ಸೂಚನೆಯಂತೆ ಏಕನಾಥರು ಸಂಸತ್ತಿನ ವರಿಷ್ಠ ಸದಸ್ಯರಾದ ಶ್ರೀ ಬಾಪು ಅಣಿಯವರ ಮೂಲಕ ಈ ಹಸ್ತಾಕ್ಷರಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಮನವಿ ಪತ್ರವನ್ನು ಔಪಚಾರಿಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ  ನೆಹರೂರವರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಿದರು. ಈ ಮನವಿ ಪತ್ರವು ನೆಹರೂರವರ ಮೇಲೆ ಗಾಢವಾದ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು ಹಾಗು ತಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಭೇಟಿಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂರನ್ನು ಕಂಡು ತಮ್ಮ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನೂ ಸೂಚಿಸಿದರು . 

( ಮುಂದುವರೆಯುವುದು.. )

ವಿವೇಕಾನಂದ ಶಿಲಾಸ್ಮಾರಕದ 'ಅದ್ಭುತ'ಗಾಥೆ - ಭಾಗ ೧